1. Giới thiệu về Ōmisoka (大晦日)
Ōmisoka (大晦日), hay “đêm giao thừa”, là ngày 31 tháng 12 – ngày cuối cùng của năm theo lịch dương. Đây không chỉ là một thời khắc quan trọng đánh dấu sự kết thúc của năm cũ mà còn mang ý nghĩa thanh lọc, cảm ơn và chuẩn bị tinh thần cho một khởi đầu mới đầy may mắn và bình an.
Với người Nhật, Ōmisoka không chỉ là thời khắc chuyển giao giữa năm cũ và năm mới mà còn là một nghi thức văn hóa, tôn giáo và tinh thần sâu sắc, phản ánh rõ nét sự tôn trọng truyền thống và triết lý sống tinh tế của người dân xứ Phù Tang.
2. Ý nghĩa của Ōmisoka trong văn hóa Nhật Bản
2.1. Kết thúc và khởi đầu
• Ōmisoka tượng trưng cho sự khép lại của một chu kỳ và khởi đầu một chu kỳ mới.
• Đây là dịp để người Nhật nhìn lại năm cũ, bày tỏ lòng biết ơn và chuẩn bị tinh thần cho một năm mới đầy hy vọng.
2.2. Thanh lọc tâm hồn và không gian sống
• Người Nhật tin rằng việc thanh lọc nhà cửa và tâm trí vào ngày cuối năm giúp loại bỏ những điều xui xẻo và đón chào may mắn.
• Đây cũng là dịp để giải quyết những mâu thuẫn và xóa bỏ hiềm khích trong các mối quan hệ.
2.3. Tinh thần gia đình và sự gắn kết
• Đêm giao thừa là thời điểm các thành viên trong gia đình quây quần bên nhau, cùng nhau ăn bữa cơm cuối năm và đón khoảnh khắc thiêng liêng.
3. Những hoạt động truyền thống trong đêm Ōmisoka
3.1. Đại Tảo Trừ (大掃除 – Ōsōji): Tổng vệ sinh nhà cửa
• Ý nghĩa: Loại bỏ bụi bẩn, tà khí và đón chào một không gian mới sạch sẽ, tinh khôi cho năm mới.
• Hoạt động: Các gia đình Nhật Bản tiến hành “Ōsōji” (大掃除) – một cuộc tổng vệ sinh lớn, bao gồm lau chùi, dọn dẹp từ trong nhà ra ngoài sân, trang hoàng nhà cửa.
• Người Nhật tin rằng Thần Toshigami-sama (歳神様) – vị thần của năm mới, sẽ chỉ đến những ngôi nhà sạch sẽ và gọn gàng.
3.2. Ăn Toshi-Koshi Soba (年越しそば): Mì trường thọ đêm giao thừa
• Ý nghĩa: Mì soba với sợi dài, dai, tượng trưng cho sự trường thọ, sức khỏe và khả năng vượt qua khó khăn.
• Hoạt động: Vào đêm 31/12, các gia đình Nhật Bản quây quần bên nhau và cùng ăn Toshi-Koshi Soba (年越しそば).
• Người ta tin rằng ăn mì soba vào đêm giao thừa sẽ giúp cắt đứt mọi xui xẻo và đón năm mới thuận lợi.
3.3. Joya no Kane (除夜の鐘): Tiếng chuông chùa đêm giao thừa
• Ý nghĩa: Xua tan phiền não và thanh lọc tâm hồn.
• Hoạt động: Vào thời khắc giao thừa, các ngôi chùa trên khắp Nhật Bản sẽ vang lên 108 tiếng chuông (Joya no Kane).
• Con số 108 tượng trưng cho 108 loại phiền não trong Phật giáo. Mỗi tiếng chuông vang lên là một phiền não được rũ bỏ, giúp con người bước vào năm mới với tâm hồn thanh thản.
• Người dân thường đến chùa để lắng nghe tiếng chuông và cầu nguyện bình an cho năm mới.
3.4. Viết Nengajo (年賀状): Thiệp chúc Tết
• Ý nghĩa: Là cách bày tỏ lời chúc mừng năm mới, lòng biết ơn và tình cảm đến bạn bè, người thân, đối tác.
• Hoạt động: Người Nhật thường gửi thiệp Nengajo cho gia đình, bạn bè và đồng nghiệp.
• Các thiệp thường được trang trí bằng biểu tượng của năm mới, như linh vật theo 12 con giáp, hoa mai, núi Phú Sĩ…
3.5. Xem chương trình Kōhaku Uta Gassen (紅白歌合戦)
• Ý nghĩa: Giải trí và cùng nhau chờ đón thời khắc giao thừa.
• Hoạt động: Kōhaku Uta Gassen là chương trình ca nhạc truyền thống phát sóng trên kênh NHK từ năm 1951.
• Chương trình chia thành hai đội – đội đỏ (nữ nghệ sĩ) và đội trắng (nam nghệ sĩ) – thi tài với những màn biểu diễn hoành tráng.
• Đây là chương trình truyền hình được xem nhiều nhất tại Nhật Bản vào đêm giao thừa.
4. Các Biểu Tượng May Mắn trong Đêm Ōmisoka
4.1. Kadomatsu (門松): Cây Tùng Đón Năm Mới
• Được đặt trước cửa nhà như biểu tượng chào đón Thần Toshigami-sama.
4.2. Shimenawa (しめ縄): Dây Thừng Thiêng Liêng
• Treo trước cửa nhà để ngăn chặn tà ma xâm nhập.
4.3. Kagami Mochi (鏡餅): Bánh Gạo Truyền Thống
• Biểu tượng của sự no đủ, thịnh vượng và may mắn.
5. Khoảnh Khắc Chuyển Giao và Hy Vọng Mới
• Vào thời khắc giao thừa, nhiều người Nhật chọn đến chùa hoặc đền thờ để cầu nguyện.
• Những lời cầu chúc thường xoay quanh sức khỏe, hạnh phúc và sự thành công trong năm mới.
• Đêm Ōmisoka khép lại trong không khí thiêng liêng và ấm áp của tình thân và hy vọng.
6. So Sánh Ōmisoka với Đêm Giao Thừa tại các quốc gia khác
• Không giống như những màn pháo hoa sôi động tại nhiều quốc gia, đêm Ōmisoka tại Nhật Bản mang tinh thần tĩnh lặng, trang nghiêm và đầy ý nghĩa tinh thần sâu sắc.
• Thay vì ồn ào náo nhiệt, người Nhật lựa chọn sự tĩnh tâm và cầu nguyện cho một khởi đầu mới.
7. Kết luận: Ōmisoka – Hơn Cả Một Đêm Giao Thừa
Ōmisoka (大晦日) không chỉ đơn thuần là một ngày cuối năm, mà còn là một nghi thức chuyển giao thiêng liêng, một khoảng lặng để suy ngẫm, thanh lọc và tái tạo năng lượng.
Với mỗi người dân Nhật Bản, đêm giao thừa là thời khắc để:
• Buông bỏ quá khứ
• Thanh lọc tâm hồn
• Gửi gắm hy vọng cho tương lai
Hãy cùng Hoàng Hải Mobile tiếp tục khám phá những nét đẹp văn hóa Nhật Bản sâu sắc và ý nghĩa như đêm Ōmisoka, nơi mỗi khoảnh khắc đều chứa đựng sự tôn kính, tinh tế và lòng biết ơn!
