Theo Điều 19 Khoản 1 của Bộ Luật Tiêu chuẩn Lao động Nhật Bản (労働基準法第19条第1項), việc công ty sa thải người lao động ngay sau khi họ bị tai nạn lao động là vi phạm pháp luật. Quy định này được ban hành nhằm bảo vệ quyền lợi và sức khỏe của người lao động khi họ gặp rủi ro trong quá trình làm việc.
1. Quy định tại Điều 19 Khoản 1 Luật Tiêu chuẩn Lao động
Người sử dụng lao động không được phép sa thải người lao động trong thời gian họ bị tai nạn lao động hoặc bệnh nghề nghiệp và đang điều trị bệnh, trừ một số trường hợp đặc biệt. Trong 30 ngày sau khi người lao động hoàn tất điều trị tai nạn lao động hoặc bệnh nghề nghiệp, công ty vẫn không được phép sa thải.
Điều này nhằm đảm bảo rằng người lao động có đủ thời gian để phục hồi sức khỏe và không bị đe dọa mất việc khi đang trong tình trạng khó khăn.
2. Các trường hợp ngoại lệ
Có một số trường hợp mà công ty được phép chấm dứt hợp đồng lao động ngay cả khi người lao động đang điều trị:
a. Trường hợp công ty giải thể hoặc phá sản:
Nếu công ty không còn khả năng tiếp tục hoạt động do giải thể hoặc phá sản, quy định bảo vệ tại Điều 19 sẽ không được áp dụng.
b. Trường hợp người lao động vi phạm nghiêm trọng kỷ luật:
Nếu người lao động có hành vi vi phạm nghiêm trọng, chẳng hạn như gian lận hoặc gây thiệt hại nghiêm trọng cho công ty, người sử dụng lao động có thể sa thải ngay lập tức.
3. Hậu quả pháp lý nếu công ty vi phạm
Nếu công ty sa thải người lao động trong thời gian họ đang điều trị tai nạn lao động hoặc trong vòng 30 ngày sau khi điều trị xong, công ty sẽ bị coi là vi phạm luật lao động và phải đối mặt với:
- Xử phạt hành chính: Công ty có thể bị phạt tiền lên tới 300.000 yên.
- Yêu cầu bồi thường: Người lao động có quyền yêu cầu công ty bồi thường thiệt hại, bao gồm tiền lương trong thời gian bị sa thải trái pháp luật.
- Khôi phục vị trí làm việc: Trong nhiều trường hợp, tòa án sẽ yêu cầu công ty hủy bỏ quyết định sa thải và phục hồi vị trí làm việc cho người lao động.
4. Người lao động nên làm gì khi bị sa thải trái pháp luật?
a. Gửi khiếu nại lên công ty:
- Hãy trao đổi trực tiếp với công ty và yêu cầu họ giải thích lý do sa thải.
- Nếu bạn cảm thấy lý do không hợp lý, hãy yêu cầu công ty xem xét lại quyết định.
b. Liên hệ với cơ quan hỗ trợ lao động:
- Rōdō Kijun Kantoku-sho (労働基準監督署): Đây là cơ quan giám sát tiêu chuẩn lao động tại Nhật, nơi bạn có thể nộp đơn khiếu nại về hành vi vi phạm của công ty.
- Các tổ chức hỗ trợ người nước ngoài: Nhiều tổ chức phi lợi nhuận tại Nhật Bản, chẳng hạn như Hiệp hội hỗ trợ người Việt Nam tại Nhật, có thể giúp bạn bảo vệ quyền lợi lao động.
- Nhờ luật sư hoặc công đoàn: Nếu khiếu nại không được giải quyết, bạn có thể nhờ đến luật sư chuyên về luật lao động hoặc liên hệ với công đoàn để được hỗ trợ pháp lý.
5. Lưu ý để bảo vệ quyền lợi khi làm việc tại Nhật
- Hiểu rõ quyền lợi của mình: Luôn cập nhật các quy định của luật lao động Nhật Bản, đặc biệt là các điều khoản liên quan đến tai nạn lao động và bảo hiểm lao động.
- Ghi chép và lưu giữ bằng chứng: Lưu lại các tài liệu như hợp đồng lao động, bảng lương, giấy tờ điều trị tai nạn lao động để sử dụng khi cần thiết.
- Liên hệ cơ quan bảo hiểm: Nếu gặp tai nạn lao động, hãy nhanh chóng liên hệ với cơ quan bảo hiểm lao động (労災保険) để được hỗ trợ chi phí điều trị và bồi thường.
6. Kết luận
Công ty Nhật Bản sa thải người lao động ngay sau khi họ bị tai nạn lao động là hành vi vi phạm Điều 19 Khoản 1 của Luật Tiêu chuẩn Lao động Nhật Bản. Là người lao động, bạn có quyền được bảo vệ và đòi lại công bằng nếu gặp phải tình huống này. Nếu bạn gặp khó khăn hoặc cần thêm thông tin, hãy liên hệ ngay với các tổ chức hỗ trợ lao động tại Nhật Bản để được tư vấn và hỗ trợ kịp thời.
Đừng quên truy cập App Hoàng Hải Mobile để cập nhật thêm thông tin hữu ích về luật lao động và cuộc sống tại Nhật!