Nếu bạn đã từng đặt chân đến Nhật Bản, chắc hẳn sẽ không khỏi ngạc nhiên trước một hình ảnh quen thuộc nhưng đầy ấn tượng: những dòng người trật tự đi thang cuốn, mỗi bên đứng gọn gàng để nhường đường cho người khác.
Lần đầu tiên tôi chứng kiến cảnh tượng này, cảm giác không chỉ là sự bất ngờ, mà còn là một chút ngưỡng mộ. Bởi lẽ, điều này không phải là quy định pháp luật, mà là minh chứng rõ nét cho tinh thần cộng đồng và ý thức cao của người Nhật trong cuộc sống hàng ngày.
1. Văn hóa đi thang cuốn ở Nhật Bản: Trái hay phải?
Khi đi thang cuốn ở Nhật, bạn sẽ thấy một nguyên tắc bất thành văn nhưng luôn được tuân thủ:
• Ở Tokyo và các khu vực phía Đông Nhật Bản, người ta đứng bên trái để nhường bên phải cho những ai cần di chuyển nhanh hơn.
• Ở Osaka và các khu vực phía Tây, quy tắc lại đảo ngược: đứng bên phải và nhường bên trái.
Lần đầu tiên tôi sử dụng thang cuốn ở Tokyo, tôi bất giác đứng ở giữa như thói quen thường lệ. Ngay lập tức, một dòng người phía sau khựng lại, nhưng không hề có tiếng phàn nàn nào. Tất cả chỉ đứng yên, chờ tôi nhận ra điều gì đó “không ổn.” Chính ánh mắt nhẹ nhàng và sự kiên nhẫn ấy khiến tôi cảm thấy có chút ngượng ngùng nhưng cũng vô cùng trân trọng.
2. Vì sao người Nhật lại nghiêm túc như vậy?
Nguyên tắc này xuất phát từ một giá trị cốt lõi trong văn hóa Nhật Bản: suy nghĩ cho người khác. Họ hiểu rằng không phải ai cũng có thời gian thong thả chờ đợi, và việc tạo không gian để những người đang vội có thể đi qua là biểu hiện của sự tôn trọng.
Hơn nữa, đây cũng là một cách thể hiện sự trật tự trong xã hội – một phẩm chất đã ăn sâu vào tư duy và hành động của người Nhật từ nhỏ.
3. Cảm giác của tôi khi sống trong một xã hội như vậy
Sống trong môi trường mà mọi thứ vận hành một cách trật tự, tôi dần nhận ra văn hóa thang cuốn không chỉ đơn giản là một thói quen, mà còn là một bài học về ý thức cộng đồng:
• Không gian công cộng là của chung: Bạn không phải là trung tâm, và mọi hành động của bạn đều ảnh hưởng đến những người xung quanh.
• Kiên nhẫn và tôn trọng: Dù có ai đó chưa quen với quy tắc, người Nhật luôn chờ đợi thay vì tỏ ra khó chịu.
Có lần, tôi chứng kiến một bà cụ đi nhầm chiều thang cuốn tại ga Shinjuku – một trong những ga tàu đông đúc nhất thế giới. Nhưng thay vì tiếng ồn ào, mọi người chỉ nhẹ nhàng giúp đỡ, không một lời trách móc. Điều này khiến tôi cảm thấy xã hội Nhật Bản thực sự mang lại sự an tâm và thoải mái.
4. Một vài lưu ý cho những ai lần đầu đến Nhật
Nếu bạn sắp đến Nhật Bản, hãy ghi nhớ một số điều khi sử dụng thang cuốn:
• Quan sát và tuân thủ quy tắc địa phương: Ở Tokyo thì đứng bên trái, ở Osaka thì đứng bên phải.
• Không chen lấn: Người Nhật luôn nhường nhịn và giữ không gian riêng cho người khác.
Hãy nhớ rằng, việc tuân thủ những nguyên tắc nhỏ này không chỉ giúp bạn thích nghi với văn hóa Nhật Bản mà còn thể hiện sự tôn trọng đối với đất nước và con người nơi đây.
5. Kết luận: Điều nhỏ, bài học lớn
Văn hóa đi thang cuốn ở Nhật Bản, tưởng như chỉ là một thói quen nhỏ, nhưng lại chứa đựng một bài học lớn về sự tôn trọng và ý thức. Tôi tin rằng, nếu mỗi chúng ta học hỏi được một chút sự trật tự và kiên nhẫn này, cuộc sống sẽ trở nên hài hòa và dễ chịu hơn rất nhiều.
Khi quay lại Việt Nam sau thời gian dài sống ở Nhật, tôi vẫn giữ thói quen đứng gọn một bên trên thang cuốn. Và dần dần, tôi thấy mọi người xung quanh cũng bắt đầu chú ý và làm theo. Đôi khi, những thay đổi nhỏ từ chính mình cũng có thể lan tỏa những giá trị đẹp đẽ đến người khác.
Hãy thử trải nghiệm và cảm nhận văn hóa thang cuốn Nhật Bản, bạn sẽ hiểu tại sao đất nước này lại khiến nhiều người ngưỡng mộ đến vậy!
