Lần đầu tiên tôi lái xe ở Nhật Bản, tôi thực sự bị choáng ngợp bởi một không khí hoàn toàn khác biệt trên đường: không tiếng còi xe, không chen lấn, không sự hối thúc vội vã. Thay vào đó, mọi thứ diễn ra một cách nhẹ nhàng, bình tĩnh và đầy trật tự. Văn hóa lái xe ở Nhật Bản thực sự khiến người ta ngưỡi mộ. Không chỉ là kỹ năng điều khiển phương tiện, mà còn là một bài học sâu sắc về tôn trọng và ý thức cộng đồng.
1. Trải nghiệm đầu tiên với giao thông Nhật Bản
Khi mới đến Nhật, tôi khá ngỡ ngàng trước sự yên ả của giao thông, đặc biệt là ở các thành phố lớn như Tokyo hay Osaka. Không hề có cảnh tranh giành đường hay tiếng còi inh ỏi mà tôi từng quen thuộc ở nhiều nơi khác.
Một lần, khi tôi đứng đợi rẽ phải ở ngã tư, tôi cảm nhận được sự khác biệt rõ rệt: những người lái xe phía sau không hề sốt ruột dù tôi mất vài giây để xác định tín hiệu đèn. Họ chỉ chờ đợi kiên nhẫn, không bấm còi hay tỏ thái độ vội vã. Từ giây phút đó, tôi nhận ra rằng, việc lái xe ở Nhật không chỉ là việc đi lại, mà còn thể hiện tinh thần tôn trọng lẫn nhau trên đường.
2. Những nguyên tắc bất thành văn trong văn hóa lái xe của người Nhật
a. Không bấm còi – Biểu tượng của sự kiên nhẫn
Người Nhật rất hạn chế sử dụng còi xe. Còi chỉ được dùng trong các trường hợp thực sự cần thiết, chẳng hạn để tránh tai nạn hoặc cảnh báo khi đi qua khúc cua khuất tầm nhìn.
Lý do? Họ coi tiếng còi là âm thanh gây căng thẳng và có thể làm phiền người khác. Thay vào đó, sự bình tĩnh và nhường nhịn chính là cách họ giải quyết mọi tình huống trên đường.
b. Lái xe với tinh thần “omoiyari” – Luôn nghĩ cho người khác
“Omoiyari” là một từ tiếng Nhật mang ý nghĩa sự cảm thông và nghĩ cho người khác, và nó thấm nhuần trong văn hóa lái xe tại đây. Người Nhật luôn nhường đường cho người đi bộ, xe đạp hoặc phương tiện khác khi cần thiết.
Đặc biệt, ở các ngã tư hoặc vòng xuyến, họ không bao giờ tranh giành quyền ưu tiên mà luôn chờ đợi một cách bình tĩnh.
c. Tôn trọng luật giao thông tuyệt đối
Luật giao thông ở Nhật được tuân thủ nghiêm ngặt:
• Dừng lại hoàn toàn ở biển STOP (止まれ – Tomare), ngay cả khi không có xe nào qua lại.
• Nhường đường cho người đi bộ tại vạch kẻ ngang.
• Không vượt đèn vàng hoặc lái xe vượt tốc độ.
Tôi từng chứng kiến một người lái xe dừng lại ở ngã tư dù không có phương tiện nào khác. Khi hỏi, họ trả lời đơn giản: “Vì đó là luật.”
3. Sự trật tự mang lại cảm giác an toàn
Điều tôi cảm nhận rõ ràng nhất khi lái xe ở Nhật chính là sự an tâm. Hệ thống giao thông ở đây không chỉ vận hành hiệu quả mà còn mang lại cảm giác an toàn bởi sự phối hợp nhịp nhàng giữa người lái xe, người đi bộ và các phương tiện công cộng.
Những con đường dù đông đúc nhưng luôn trật tự, những người lái xe dù vội vàng nhưng không bao giờ tỏ ra hấp tấp. Đây chính là một phần của nét văn hóa sâu sắc trong xã hội Nhật Bản: mọi người cùng nhau giữ gìn trật tự chung.
4. Một vài khoảnh khắc đáng nhớ
Có một lần, khi tôi vô tình quên bật đèn xi-nhan khi rẽ, người lái xe phía sau không hề bấm còi hay tỏ ra khó chịu. Sau đó, họ chỉ nhẹ nhàng vượt lên, dùng tay ra hiệu để nhắc nhở tôi một cách thân thiện.
Hay trong một buổi chiều mưa, tôi chứng kiến một người lái xe dừng lại khá lâu để nhường đường cho một nhóm học sinh. Không tiếng còi, không vẻ sốt ruột, họ chỉ mỉm cười khi các em học sinh cúi đầu cảm ơn. Những khoảnh khắc nhỏ này khiến tôi nhận ra rằng, tôn trọng người khác chính là cốt lõi của văn hóa giao thông tại Nhật.
5. Bài học từ văn hóa lái xe ở Nhật Bản
Từ những trải nghiệm trên đường, tôi đã rút ra được một vài bài học quan trọng:
• Kiên nhẫn là chìa khóa: Hãy luôn bình tĩnh, dù trong tình huống nào.
• Hành động nhỏ, ý nghĩa lớn: Một hành động nhường nhịn, một nụ cười hay cái gật đầu cảm ơn đều có thể tạo nên sự khác biệt.
• Tôn trọng luật pháp và cộng đồng: Khi mỗi người đều ý thức được trách nhiệm của mình, xã hội sẽ vận hành trơn tru và hài hòa hơn.
6. Lời nhắn gửi đến những ai chuẩn bị lái xe ở Nhật
Nếu bạn có cơ hội lái xe ở Nhật Bản, hãy sẵn sàng thích nghi với những nguyên tắc đầy tính nhân văn này. Đừng chỉ xem đó là luật lệ, mà hãy cảm nhận tinh thần tôn trọng và ý thức cộng đồng đằng sau từng hành động nhỏ.
Văn hóa lái xe ở Nhật không chỉ làm cho giao thông trở nên an toàn hơn, mà còn dạy chúng ta những giá trị sâu sắc trong cuộc sống: sự nhường nhịn, kiên nhẫn và suy nghĩ cho người khác.
Hãy thử một lần trải nghiệm cảm giác lái xe ở Nhật Bản, để không chỉ di chuyển, mà còn học được cách sống chậm lại và hòa mình vào một xã hội đầy trật tự và nhân văn.
